Cốm nếp vải - Tinh hoa của vùng chiến khu ATK Định Hóa

Ngày mới về công tác tại Khu di tích ATK Định Hóa cứ đến tháng 9, tháng 10 âm lịch tôi lại được mấy anh em trong cơ quan mời về nhà chơi làm cốm. Cốm ở đây được làm từ gạo nếp vải có hạt to tròn, trắng trong. Để làm ra những mẻ cốm dẻo, xanh, thơm ngọt, người dân phải ra đồng từ sớm tinh mơ để gặt những bông lúa, rồi sau đó mang về tuốt bằng tay một cách kỳ công và cẩn thận. Lúa làm cốm đầu hạt vẫn còn chút sữa, vỏ còn xanh và hạt gạo chưa chín hết.

Cánh đồng lúa nếp vải, đặc sản Định Hóa.

Lúa được chọn để làm cốm phải còn chút sữa, vỏ còn xanh.

Hạt lúa non tuốt xong sẽ được đem đi rang ngay để đảm bảo cốm khi ra lò vẫn giữ độ xanh ngon. Bếp rang cũng được chuẩn bị công phu. Chảo rang thường làm bằng gang đúc. Khi rang chỉ để lửa cháy nhỏ âm ỉ để tạo hơi nóng vừa đủ, đảo liên tục sao cho cốm vừa chín mà không bị cháy, sau đó cho cốm ra rồi đợi nguội rồi mới đem đi giã, khi giã cốm phải nhịp nhàng, như vậy cốm mới giữ được độ mềm dẻo.

Cốm được rang bằng chảo gang đúc.

Khi trấu đã nứt vỏ khỏi lúa, cốm sẽ được múc ra khỏi cối để sảy vỏ. Công đoạn này được lặp đi lặp lại cho đến khi hạt cốm dẹt đều, tròn và không còn vỏ trấu. Cốm sau khi được chế biến xong có thể thưởng thức cùng chuối tiêu chín, vị ngọt của chuối hòa quyện với cốm non dẻo tạo nên hương vị độc đáo, khiến ai đã thưởng thức một lần sẽ nhớ mãi.

Sản phẩm cốm đã hoàn thành.

Du khách khi đi du lịch ATK Định Hóa vào dịp tháng 9, tháng 10 âm lịch, sẽ có cơ hội được thưởng thức và mua cốm nếp vải về làm quà - Món quà ý nghĩa, độc đáo, nét riêng ẩm thực của vùng  đất chiến khu xưa./.

Tác giả: Thu Hương – Hoàng Liên