MĂNG ĐẮNG – ĐẮM LÒNG NGƯỜI Ở, GIỮ TÌNH KHÁCH XA

Khi từng làn mưa chưa đủ ướt áo bắt đầu giăng mờ núi rừng, cũng chính là độ xuân về. Dường như cảm nhận rất nhanh tiếng gọi ấy của đất trời, măng đua nhau cựa mình trong đất mẹ. Người dân bắt đầu gọi nhau vào rừng lấy măng trong không khí tươi vui, nụ cười xen câu hát.

Muốn tìm được những cái măng ngon, phải vào sâu trong rừng già. Đầu mùa, măng vẫn ẩn mình trong đất, người lấy măng phải đem theo thuổng. Lúc này, măng chưa đắng nhiều mà ngòn ngọt. Vị ngọt, giòn rất riêng của núi rừng mây phủ. Khi chuyển giao giữa hai mùa mưa, trời bắt đầu có sấm là măng lên cao, tai măng xanh và đắng rất nhanh.

Cây măng đắng, ảnh: Văn Dũng

Không khó để có thể bắt gặp hình ảnh những gánh măng được xếp bán gọn gàng trên những con đường quen thuộc dành cho du khách khi đến với Định Hóa. Măng được lấy từ rừng về, bỏ đi những bẹ lá ngoài, có thể để nguyên chiếc hoặc thái, chẻ tùy theo từng cách chế biến. Miễn sao phải chế biến ngay mới giữ được hương vị của măng tươi.

Măng đắng được bày bán, ảnh: Quang Minh

Măng đắng có thể chế biến thành nhiều món ăn khác nhau. Cách đơn giản nhất là luộc măng chấm với muối ớt hoặc mắm tôm chanh, đánh sủi bọt. Thả vào nồi nước luộc một nhúm muối sẽ khiến măng bớt đắng hơn. Sự kết hợp giữa vị đắng của măng cùng vị cay nồng, đậm đà của muối ớt hay mắm tôm đã làm chiều lòng ngay cả những du khách khó tính nhất về ẩm thực. Ngoài cách luộc, nhiều người muốn thưởng thức nguyên cái vị đắng ngần ấy, có thể đem nướng trên bếp than cho cháy xẹm vỏ ngoài, măng quắt lại là được. Thân măng trắng nõn sau khi bóc lớp vỏ ngoài, cùng mùi hương của khói bếp ấy cũng đã trở thành nỗi nhớ nhung của biết bao người con khi xa quê. Măng đắng còn được chế biến thành các món như xào tỏi, hầm xương, hấp cuốn thịt vịt hoặc thịt lợn…Mỗi món lại có sự hấp dẫn riêng, nhưng không thể lẫn đi đâu được cái vị đắng đặc trưng ấy. Đó là vị đắng tê tê nơi đầu lưỡi và cổ họng đối với người lần đầu thưởng thức. Nhưng đặc biệt thay, càng ăn vị đắng ấy càng dịu dần, dịu dần…nhường chỗ cho vị ngọt thảo, se se cay, nồng nàn hương rừng. Ăn một lần, dư vị còn đọng mãi.

Măng luộc chấm mắm tôm chanh - món ăn hấp dẫn, ảnh: Quang Minh

Có thể nói, măng đắng Định Hóa là sự ưu ái của đất trời dành cho núi rừng nơi đây.  Không chỉ dừng lại là món ăn quen thuộc, bình dị bên bếp lửa bập bùng của người dân mà măng đắng còn trở thành món đặc sản miền núi rất riêng, rất hấp dẫn với sự có mặt trong thực đơn của các nhà hàng thành thị.

Nhịp sống ngày càng hối hả, vội vã, con người cũng vì thế mà mải miết, lao lực theo những guồng quay không nghỉ. Dành chút thời gian về với đại ngàn, ngồi nhâm nhi chén rượu nồng, ăn miếng măng đắng, thả mình theo điệu lượn, câu si…du khách sẽ cảm nhận được một cách trọn vẹn nhất sự yên bình của tình đất, tình người, để rồi không nỡ rời chân đi. Cũng bởi thế, mà ai đó đã tự nhắc lòng mình rằng “qua Định Hóa tìm mua măng đắng làm quà!”