Cầu Gia Bảy- Chứng nhân lịch sử

Cầu Gia Bảy được xây dựng khoảng những năm 1928-1930, bằng bê tông cốt thép bắc qua sông Cầu. Đầu cầu phía đông nối với Quốc lộ 1B (cũ). Đầu cầu phía tây nối với quốc lộ 3 (cũ). Cầu dài 93m, rộng 3,5m, tải trọng dưới 10 tấn. Đầu năm 1947, thực hiện chủ trương Tiêu thổ kháng chiến, cây cầu đã bị quân và dân ta phá sập. Năm 1955, cây cầu được xây dựng lại, trên cơ sở mố cầu, trụ cầu cũ.

Trong những năm chiến tranh phá hoại của đế quốc Mỹ, cùng với cầu Phà Bắc Cạn và cầu Bắc Giang - Thị xã Bắc Giang, thì cầu Gia Bảy, TP Thái Nguyên có ý nghĩa chiến lược quan trọng cả về quốc phòng và kinh tế, vì thế cầu Gia Bẩy trở thành mục tiêu đánh phá chủ yếu của không quân Mỹ trong chiến dịch lớn nhằm cắt đứt đường tiếp viện từ Liên xô, Trung quốc và một số nước Xã hội chủ nghĩa anh em khác vào phía Bắc Việt Nam. Lịch sử đã ghi lại, vào ngày 17/10/1965, đế quốc Mỹ đã huy động 29 lần những chiếc máy bay phản lực hiện đại nhất lúc bấy giờ, ném 116 quả bom và nhiều rốc két xuống trận địa pháo cao xạ đại đội 101 xóm Xuân Quang, xã Gia Sàng và khu vực cầu Gia Bẩy. Cầu Gia Bảy bị trúng 3 quả bom và bị hư hại nặng. Hàng chục người dân vô tội khu vực hai đầu cầu bị thiệt mạng cùng với những thiệt hại lớn về tài sản của nhân dân. Đặc biệt là sự hy sinh của 15 chiến sỹ Trung đội tự vệ tiểu khu Gia Bẩy đã dũng cảm chiến đấu và hy sinh tại trận địa.

Trong cuộc chiến đấu bảo vệ biên giới phía Bắc (2/1979) cầu Gia Bảy giữ vai trò có ý nghĩa chiến lược. Hàng vạn cán bộ, chiến sỹ của các binh đoàn chủ lực, các đơn vị dân quân, tự vệ, dân công hỏa tuyến qua cầu ra mặt trận biên giới, hàng ngàn lượt xe quân sự, dân sự chuyên chở hàng vạn tấn vũ khí, lương thực và các nhu yếu phẩm phục vụ chiến đấu vượt cầu để chi viện cho mặt trận, cho đồng bào chiến sỹ Lạng Sơn.

Năm 1991, nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế, xã hội, cầu được làm mới bằng bê tông cốt thép, tại vị trí cũ. Cầu có chiều dài 99,86m, rộng 7m, khẩu độ thoát nước 94,23m; tải trọng H13.

Cầu Gia Bảy hôm nay không chỉ phục vụ cho công cuộc phát triển kinh tế, xã hội của tỉnh  mà còn là điểm nhấn văn hóa trên sông cầu, tôn thêm vẻ đẹp của thành phố Thái Nguyên.

Minh Đỗ