Thăm đền thờ Đội Cấn

Đền  nằm trên đồi trong khuôn viên Đài tưởng niệm các anh hùng liệt sỹ tỉnh Thái Nguyên, trên đường Phủ Liễn, phường Hoàng Văn Thụ, thành phố Thái Nguyên. Ngôi đền được nhân dân Thái Nguyên dựng lên trước Cách mạng tháng Tám thờ ông Đội Cấn, lãnh tụ cuộc khởi nghĩa Thái Nguyên và các nghĩa quân của ông. Trong kháng chiến chống Pháp, ngôi đền bị san phẳng, năm 2002 đã được tỉnh Thái Nguyên trùng tu xây dựng. Đền được làm bằng gỗ lim, lợp ngói mũi. Ở đầu lối lên đền là tấm bia lớn ghi thân thế, sự nghiệp anh hùng Đội Cấn. Ngay trước của đền là tấm bia trích ghi bản Tuyên ngôn cuộc khởi nghĩa Thái Nguyên năm 1917.

Đội Cấn tên thật là Trịnh Văn Đạt (1881 - 1918), quê ở làng Yên Nhiên, tổng Thượng Nhung, huyện Vĩnh Tường, tỉnh Vĩnh Yên (nay là tỉnh Vĩnh Phúc). Ông bị bắt đi tính khố xanh đóng tại Thái Nguyên từ năm 1910. Đội Cấn và Lương Ngọc Quyến đã lãnh đạo binh lính người Việt, tù chính trị và dân chúng Thái Nguyên khởi nghĩa chiếm tỉnh lỵ từ đêm 30/8/1917 đến 5/9/1917, đặt quốc hiệu là Đại Hùng, quốc kỳ là lá cờ  nền vàng có 5 ngôi sao đỏ. Thực dân Pháp tập trung trên 3.800 quân đàn áp cuộc khởi nghĩa. Nghĩa quân đã chiến đấu hơn 6 tháng với quân Pháp trên địa bàn 6 tỉnh miền Bắc Việt Nam. Quyết không chịu rơi vào tay giặc, Đội Cấn đã tự sát tại núi Pháo, xã Cù Vân, huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên ngày 5/1/1918.

Đền Đội Cấn cùng với một số những di tích khác gắn với Cuộc khởi nghĩa Thái Nguyên 1917 đã được xếp hạng di tích lịch sử cấp Quốc gia năm 1997.

Đến ngôi đền, tôi cảm nhận một không gian yên tĩnh và thoáng đãng. Bao quanh đền là những cây cổ thụ tỏa bóng mát. Tại đây, sau khi thắp hương, tôi cùng đồng nghiệp đã ngồi thư giãn, thả mình trong không gian tươi xanh, chia sẻ với nhau những câu chuyện lịch sử về cuộc khởi nghĩa Thái Nguyên và những di tích còn lại trên địa bàn thành phố liên quan đến cuộc khởi nghĩa như: Đại điểm Dinh Công Sứ, Trại lính Khố Xanh, Nhà lao Thái Nguyên...

Hiện nay, đền Đội Cấn cùng với Đài tưởng niệm ghi danh, tưởng nhớ các anh hùng liệt sĩ tỉnh Thái Nguyên - Một công trình kiến trúc hiện đại trang nghiêm đã trở thành  điểm tham quan hấp dẫn du khách ngay từ khi đặt chân đến với Thái Nguyên./.

                                                 Bài và ảnh: Minh Đỗ