Cơm cháy Én Vàng - Thức quà của người Thái Nguyên

Trong khuôn khổ bài viết, chúng tôi sẽ giới thiệu đến mọi người một sản phẩm là sự kết tinh của những sản vật nổi tiếng trên quê hương Phú Bình, Thái Nguyên. Đó chính là cơm cháy Én Vàng của Hợp tác xã Bản Việt. Là đơn vị mới thành lập và đi vào hoạt động trong năm 2023, Hợp tác xã Bản Việt (có trụ sở tại xóm Cô Dạ, xã Bảo Lý, huyện Phú Bình) đã sản xuất sản phẩm cơm cháy từ chính nguồn nguyên liệu sẵn có tại địa phương

Khác với những sản phẩm cơm cháy trên thị trường hiện nay, cơ sở lựa chọn nguyên liệu là loại gạo nếp Thầu Dầu, một trong những đặc sản của vùng đất Phú Bình để sản xuất. Điểm đặc biệt của gạo nếp Thầu Dầu là khi ăn có vị ngậy và đậm vị khác biệt hoàn toàn so với những loại gạo khác. Đặc biệt hơn nữa, Hợp tác xã đã khảo sát vùng sản xuất nguyên liệu gạo nếp Thầu Dầu của xã Úc Kỳ, huyện Phú Bình được sản xuất theo quy trình hữu cơ nên đáp ứng tiêu chí vệ sinh an toàn thực phẩm.  

Trung bình mỗi tháng, Hợp tác xã Bản Việt xuất ra thị trường khoảng 150 – 200kg cơm cháy thành phẩm. Ảnh: Ngọc Linh

Để sản xuất món cơm cháy, ngoài gạo nếp còn cần các nguyên liệu và phụ gia như: Đường, nước mắm, ớt, hành, dầu điều và chà bông được làm từ thịt gà. Nguyên liệu gà cũng được Hợp tác xã lựa chọn kỹ lưỡng từ các cơ sở chăn nuôi mang thương hiệu gà đồi Phú Bình. Đây cũng là điểm khác biệt tạo nên vị đặc trưng hơn so với các sản phẩm cơm cháy hiện nay có chà bông được làm từ thịt lợn. Do đó, sản phẩm cơm cháy của Hợp tác xã Bản Việt khi ăn có vị giòn, xốp, ngậy và đậm đà, không bị cứng.

Chị Bùi Thị Hải Yến, Giám đốc Hợp tác xã, chia sẻ: Nhận thấy địa phương có vùng nguyên liệu chuyên sản xuất lúa nếp Thầu Dầu tại xã Úc Kỳ, tôi đã ký kết hợp tác với Hợp tác xã Dịch vụ nông nghiệp Hồng Kỳ và Hợp tác xã nông nghiệp dịch vụ Ngọc Hiền để nhập nguyên liệu đầu vào phục vụ sản xuất cơm cháy. Bên cạnh đó, Hợp tác xã cũng ký hợp đồng với Hợp tác xã gà đồi Tân Phú, xã Tân Khánh, để cung cấp sản phẩm thịt gà làm ruốc cơm cháy.

Sản phẩm cơm cháy Én Vàng trên thị trường. Ảnh: Nam Đan

Quy trình sản xuất cơm cháy Én Vàng cũng khá cầu kỳ, trải qua nhiều công đoạn, đòi hỏi sự khéo léo và tỷ mỉ của những người công nhân. Đầu tiên là gạo nếp Thầu Dầu được vo sạch sau đó đưa vào ngâm nước khoảng 8 tiếng rồi hấp thành xôi. Tiếp đến là khâu tạo hình và sấy khô. Sản phẩm sau khi sấy sẽ được đưa vào chiên thủ công, quét nước sốt và phủ trà bông. Công đoạn sấy tách dầu là công đoạn cuối cùng để cho ra một miếng cơm cháy thơm ngon, đúng vị.

Hiện tại, thị trường tiêu thụ sản phẩm cơm cháy của Hợp tác xã chủ yếu là bán lẻ và sản xuất theo đơn đặt hàng của khách. Trung bình mỗi tháng, Hợp tác xã xuất ra thị trường khoảng 150 – 200kg cơm cháy thành phẩm. Sản phẩm cơm cháy đang được Hợp tác xã bán với giá 300.000đ/kg. Được biết, trong thời gian tới, cơ sở sẽ áp dụng máy móc vào sản xuất với dây chuyền công nghệ để tăng số lượng sản phẩm đáp ứng nhu cầu của thị trường.

Ngoài cơm cháy trà bông truyền thống, Hợp tác xã còn sản xuất thêm nhiều vị cơm cháy khác nhau để phục vụ nhiều đối tượng khách hàng như: Cơm cháy rong biển, cơm cháy chay Mộc Hương, cơm cháy gạo lứt Én Ngọc dành cho người ăn kiêng…

Định hướng trong năm 2023, Hợp tác xã sẽ xây dựng OCOP cho sản phẩm cơm cháy Én Vàng. Đến thời điểm này, các bước chuẩn bị cho sản phẩm tham gia OCOP đang trong quá trình hoàn thiện như bao bì, mẫu mã sản phẩm, đơn vị cung cấp nguyên liệu, vấn đề vệ sinh an toàn thực phẩm… 

Hợp tác xã Bản Việt luôn chào đón du khách ghé thăm. Ảnh: Ngọc Linh

Có thể nói sản phẩm cơm cháy Én Vàng tuy mộc mạc những chứ đựng trong đó là tình cảm, sự trân quý những nông sản địa phương của người Thái Nguyên. Nếu có dịp, mời du khách hãy ghé thăm Hợp tác xã Bản Việt có trụ sở tại 189, đường Bắc Kạn, thành phố Thái Nguyên để tận mắt chứng kiến quy trình sản xuất, thưởng thức những miếng cơm cháy thơm ngon và lựa chọn các sản phẩm về làm quà cho gia đình và bạn bè./.

Tác giả: Chu Đỗ