Chương trình dâng hương tưởng niệm 60 liệt sỹ TNXP Đại đội 915 và công bố đưa vào sử dụng công trình tu bổ, tôn tạo Nhà tưởng niệm các liệt sỹ TNXP Đại đội 915

Dự lễ dâng hương có các đồng chí: Nguyễn Thị Kim Ngân, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam; Nông Đức Mạnh, nguyên Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam; Nguyễn Văn Bình, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương; Phạm Thế Duyệt, nguyên Ủy viên Thường vụ Thường trực Bộ Chính trị, nguyên Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam; các đồng chí lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng và Nhà nước; các Ban, Bộ, ngành Trung ương; các tỉnh, thành phố bạn; lãnh đạo, nguyên lãnh đạo tỉnh Bắc Thái - Thái Nguyên qua các thời kỳ; các bậc Lão thành cách mạng; các Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân; các Bà Mẹ Việt Nam Anh hùng; các thương, bệnh binh, cựu chiến binh, cựu TNXP;đại diện gia đình 60 liệt sỹ TNXP Đại đội 915, Đội 91 Bắc Thái.

Đại biểu lãnh đạo tỉnh Thái Nguyên có các đồng chí: Trần Quốc Tỏ, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh; Bùi Xuân Hòa, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh uỷ, Chủ tịch HĐND tỉnh; Vũ Hồng Bắc, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh; lãnh đạo Quân khu 1; lãnh đạo các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; các đồng chí lãnh đạo tỉnh, nguyên lãnh đạo tỉnh Bắc Thái, Thái Nguyên; đại diện các sở, ban, ngành, đoàn thể của hai tỉnh Thái Nguyên, Bắc Kạn; các huyện, thành phố, thị xã; các tổ chức tôn giáo; các doanh nghiệp; các trường đại học, cao đẳng; Lão thành cách mạng, Mẹ Việt Nam Anh hùng, Anh hùng Lực lượng Vũ trang Nhân dân, Anh hùng Lao động. Đặc biệt, Chương trình có sự tham dự đầy đủ của 7 cựu TNXP Đại đội 915 sống sót sau trận ném bom của đế quốc Mỹ đêm 24/12/1972 và thân nhân 60 liệt sĩ TNXP Đại đội 915, Đội 91 Bắc Thái; lực lượng cán bộ chiến sĩ Quân đội Nhân dân, Công an Nhân dân; học sinh, sinh viên ưu tú; hội viên, đoàn viên tiêu biểu và đông đảo quần chúng nhân dân.

Trước khi diễn ra chương trình, các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước, lãnh đạo tỉnh Thái Nguyên và các tổ chức đoàn thể đã long trọng thực hiện nghi lễ dâng hương tưởng niệm 60 liệt sỹ Thanh niên xung phong Đại đội 915, Đội 91 Bắc Thái hy sinh đêm 24/12/1972 tại khu vực Gia Sàng; thăm quan Không gian trưng bày tài liệu, hiện vật TNXP Đại đội 915, Đội 91 Bắc Thái.

Năm 1972, chiến tranh phá hoại lần thứ hai của đế quốc Mỹ đối với miền Bắc trở nên vô cùng khốc liệt. Ném bom, thả thủy lôi phong tỏa cảng Hải Phòng, khiến Bắc Thái trở thành "cảng cạn" trên tuyến vận tải huyết mạch tiếp viện hàng hóa từ các nước XHCN cho chiến trường miền Nam. Tháng 6/1972, Đại đội 915 thuộc Đội TNXP 91 Bắc Thái được thành lập với 102 cán bộ, đội viên, chủ yếu là người Tày, người Nùng, người Dao; có nhiệm vụ duy trì hoạt động các tuyến giao thông trên địa bàn tỉnh thường xuyên bị máy bay Mỹ ném bom ác liệt nhất. Cán bộ, đội viên Đại đội ngày đêm sửa chữa, duy tu và nâng cấp đoạn Quốc lộ 1B từ cầu Gia Bẩy lên Đình Cả - Võ Nhai; đường 16A đi Hà Bắc đoạn từ Chùa Hang đến Trại Cau. Đây đều là huyết mạch giao thông chiến lược tới cảng cạn, với lưu lượng xe vận tải mỗi ngày đêm lên tới vài trăm lượt. Trong chiến sự ác liệt, các cô gái, chàng trai 915 tuổi 18, đôi mươi, không kể ngày hay đêm, dù no hay đói, vẫn miệt mài san lấp hố bom, thông đường, hướng dẫn xe vượt trọng điểm. Các chị, các anh làm việc với tinh thần: “Sống bám cầu đường, chết kiên cường bất khuất”!

Tiếp nhận hàng viện trợ của các nước XHCN, đến giữa tháng 12/1972, tại ga Lưu Xá còn tồn lượng hàng quân sự lên tới hàng vạn tấn, cần được vận chuyển gấp ra chiến trường. Lưu Xá, một ga trung chuyển quan trọng của cảng cạn Bắc Thái cùng Khu Gang thép Thái Nguyên nằm trong kế hoạch ném bom chiến lược của đế quốc Mỹ.

Ngày 24/12/1972, ngày Thiên chúa giáng sinh. Nhưng ở Việt Nam, bom Mỹ gieo tội ác. Trong chiến dịch Điện Biên Phủ trên không, biết rõ nhiệm vụ bốc dỡ, vận chuyển hàng quân sự cho tiền tuyến ngày 24/12 là rất nguy hiểm, nhưng cán bộ, đội viên TNXP 915 vẫn hăng hái xung phong tham gia vượt chỉ tiêu quân số trên giao. 66 cán bộ, đội viên Đại đội cùng với Đội phó Đội TNXP 91đã lên đường nhận nhiệm vụ với tâm thế của những người lính ra trận. Suốt một ngày bốc vác, vận chuyển hàng hóa, quân trang, quân dụng hăng say vất vả, chưa kịp ăn bữa cơm chiều thì lũ pháo đài bay B52 cùng với thần sấm, con ma đã ào tới. Trận ném bom tàn khốc vùi nát thành phố Thái Nguyên, cướp đi hơn 200 sinh mạng. Trong căn hầm trú ẩn ở Gia Sàng, 60 TNXP Đại đội 915, đội 91 Bắc Thái và 2 thủ kho lương thực, trong số đó, có cả những người con của Chúa, đã ra đi trong sự tiếc thương của gia đình, đồng đội, của quê hương...

Diễn văn do đồng chí Vũ Hồng Bắc, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh đọc tại buổi lễ đã khẳng định: Để xứng với tầm vóc của di tích lịch sử Quốc gia, với đạo lý uống nước, nhớ nguồn, tỉnh Thái Nguyên đã chủ trì, phối hợp với tỉnh Bắc Kạn và sự đồng thuận của các bộ, ngành Trung ương có liên quan, thống nhất chủ trương mở rộng khu di tích, gồm các hạng mục: Tu bổ, tôn tạo Nhà tưởng niệm, nâng cấp các công trình phụ trợ, cải tạo, nâng cấp đường vào khu di tích… bằng nguồn kinh phí xã hội hóa, nhằm tạo điểm nhấn trong hành trình về nguồn của du khách, bạn bè trong nước và quốc tế đến với Thái Nguyên cùng với Tuyên Quang, Bắc Kạn hình thành tour du lịch, lịch sử tâm linh, gợi nhớ lại ký ức một thời hào hùng trong lịch sử, nơi lắng đọng những niềm tiếc thương và sự khâm phục tinh thần cống hiến, hy sinh anh dũng của các liệt sỹ tuổi tám, đôi mươi. Gần nửa thế kỷ đã trôi qua, địa danh Lưu Xá và sự hy sinh anh dũng của 60 TNXP Đại đội 915, Đội 91 Bắc Thái vẫn mãi là một khúc tráng ca bất tử giữa lòng thành phố thép – thành phố Thái Nguyên. Anh linh của các chị các anh đã hòa vào hồn thiêng sông núi, những người con ưu tú đã anh dũng hy sinh để đất nước thêm nở hoa kết trái, nhân dân được thái bình, ấm no hạnh phúc.

Với tấm lòng tri ân sâu sắc Đảng nhà nước đã tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang cho đại đội TNXP 915, Khu di tích TNXP 915 đã được công nhân khu di tích lịch sử cấp quốc gia, Đảng bộ và nhân dân tỉnh Thái Nguyên đã góp công góp của đầu tư hàng chục tỷ đồng tu sửa nâng cấp khu di tích lịch sử với quy mô hoành tráng, uy nghiêm, xứng đáng với tâm vóc góp phần quan trọng trong giáo dục lịch sử cho thế hệ mai sau.Công trình mang trọn tình cảm tri ân của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân các dân tộc tỉnh Thái Nguyên và Bắc Kạn.

Phát biểu tại buổi lễ, đồng chí Nguyễn Thị Kim Ngân, Ủy viên Bộ chính trị, Chủ tịch Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam biểu dương, đánh giá cao những thành tựu toàn diện của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân tỉnh Thái Nguyên đã đạt được trong những năm qua. Đồng thời khẳng định: Chương trình Dâng hương tưởng niệm 60 liệt sỹ TNXP và công bố đưa vào sử dụng công trình tu bổ, tôn tạo Khu Di tích Quốc gia Đại đội TNXP 915 là hoạt động hết sức ý nghĩa để tri ân đối với những cống hiến to lớn của các Anh hùng liệt sĩ, thương binh, bệnh binh, cựu chiến binh, cựu TNXP, những người đã không sợ hiểm nguy, không tiếc tuổi xuân, sẵn sàng nhận mọi nhiệm vụ, với tinh thần "Quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh". Đồng chí đánh giá cao và ghi nhận cấp ủy, chính quyền và nhân dân tỉnh Thái Nguyên, cùng sự chung tay, góp sức của cộng đồng doanh nghiệp, nhà hảo tâm đã đầu tư tu bổ, tôn tạo mở rộng công trình khang trang, sạch đẹp, xứng tầm để tri ân các anh hùng liệt sỹ TNXP và trao tặng 70 sổ tiết kiệm, trị giá 700 triệu đồng cho những gia đình liệt sỹ và các thương bệnh binh TNXP Đại đội 915 còn sống sau trận bom đêm 24/12/1972 tại khu vực ga Lưu Xá. Điều này đã góp phần bảo tồn và phát huy giá trị lịch sử văn hóa của di tích quốc gia cho các thế hệ hôm nay và mai sau. Đồng chí nhấn mạnh: Việc tri ân các thế hệ cha anh đã hy sinh xương máu cho độc lập, tự do của Tổ quốc không chỉ dừng lại ở những khẩu hiệu, mà phải bằng những việc làm cụ thể, thiết thực, chăm lo tốt hơn đến đời sống vật chất, tinh thần cho các gia đình thương binh, liệt sĩ, bệnh binh, cựu chiến binh, cựu TNXP và người có công với cách mạng.

Đồng chí Trần Quốc Tỏ, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Thái Nguyên phát biểu đáp từ tại buổi lễ  Ảnh: Thu Hằng

Phát biểu đáp từ, đồng chí Trần Quốc Tỏ, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Thái Nguyên khẳng định: TNXP Việt Nam đã nguyện quyết tâm với phương châm “Không có việc gì khó. Chỉ sợ lòng không bền. Đào núi và lấp biển. Quyết chí ắt làm nên; đâu cần, thanh niên có, đâu khó có thanh niên; sống bám cầu đường, chết kiên cường bất khuất”. 60 liệt sĩ TNXP hy sinh khi đang làm nhiệm vụ, đêm Noel năm ấy, phần đông là chưa có gia đình, cơ bản là người dân tộc thiểu số, vốn quen với công việc ruộng đồng, phát rẫy, làm nương, trong đó có cả những người theo đạo thiên chúa; nghe theo tiếng gọi của Đảng, đã tình nguyện lên đường đi làm nhiệm vụ, không quản hiểm nguy, không tiếc máu xương, và đã anh dũng hy sinh khi tuổi đời còn tươi trẻ với bao ước mơ hoài bão. Sự hy sinh đó là rất đỗi tự hào, là sự tổn thất lớn nhất chưa từng có trong lịch sử của lực lượng TNXP Việt Nam; Tổ quốc đã ghi công các chị, các anh; Đảng, Nhà nước đã phong tặng đơn vị 915 Anh hùng; nhân dân địa phương đã tạo lập nên điểm tích để phụng thờ; Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã công nhận là di tích lịch sử Quốc gia; tỉnh Thái Nguyên đã có chủ trương tiếp tục tu bổ, tôn tạo điểm di tích đó bằng nguồn kinh phí tự nguyện do nhân dân đóng góp, đến nay các hạng mục công trình đã hoàn thành đưa vào sử dụng, đây thực sự là công trình tâm nguyện của nhân dân.

Đồng chí bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, các Ban, Bộ, ngành Trung ương; lãnh đạo các tỉnh, thành phố đối với tỉnh Thái Nguyên trong thời gian qua; đồng thời nghiêm túc tiếp thu những ý kiến chỉ đạo của đồng chí Nguyễn Thị Kim Ngân, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Đảng bộ, chính quyền và nhân dân các dân tộc tỉnh Thái Nguyên nguyện đoàn kết, nỗ lực phấn đấu tiếp tục đưa tỉnh Thái Nguyên phát triển nhanh và bền vững, xứng đáng với truyền thống quê hương cách mạng, Thủ đô kháng chiến, Thủ đô gió ngàn, Trung tâm vùng Đông bắc trong thời kỳ đổi mới và hội nhập.

Sau nghi lễ dâng hương, tưởng niệm là Chương trình nghệ thuật “Đại đội TNXP 915 – Khúc tráng ca bất tử” với kết cấu 2 Chương. Chương 1 “Những năm tháng không quên” có 3 trường đoạn: Thời đại lớn cho ta đôi cánh; Khúc tráng ca bất tử; Mẹ gọi các con về. Chương 2 với tên gọi “Cơ hội mới, vận hội mới”. Chương trình nghệ thuật có sự tham gia của 150 diễn viên múa chuyên nghiệp; 30 diễn viên sân khấu kịch; 20 tốp ca, dàn hợp xướng cùng hàng trăm đoàn viên thanh niên địa phương.

Hoạt cảnh tái hiện một buổi tối sinh hoạt của Đại đội TNXP 915

Bài hát Vinh quang đại đội 915

Bài và ảnh: Nguyễn Minh